کارمند کیست؟

بیایید اول تعریفی از کارمندی داشته باشیم. به افرادی که در ازای انجام ساعات کاری معین در یک دستگاه اداری (خصوصی یا دولتی) حقوق معین دریافت می‌کنند و قرارداد بلند مدت دارند، کارمند گفته می‌شود. در بیشتر مشاغل، جنس کار چندان تغییری در مفهوم کارمندی ایجاد نمی‌کند. در نگاه عامیانه اغلب افرادی که به کار دفتری و به اصطلاح پشت میز نشینی مشغول هستند کارمند لقب می‌گیرند و کسانی که کار یدی انجام می‌دهند در دسته کارگران جای می‌گیرند. اما در عمل همه آنها موظف به پر کردن ساعات کاری مشخص و انجام وظایف روزمره‌شان هستند تا در ازای آن دستمزد دریافت کنند.
در تقویم رسمی ایران روز چهارم شهریور ماه هر سال به عنوان روز ملی کارمند نامگذاری شده است. این روز از سال ۱۳۶۰ با هدف اصلاح نگرش جامعه نسبت به خدمات قشر کارمند و ایجاد روحیه تلاش و امید و تشویق مردم به مشارکت در امور، به این نام نامگذاری شده است.

تقابل کارمندی و کارآفرینی

طی چند دهه اخیر در دنیا و چند سال گذشته در ایران، شاهد بوده‌ایم که مفهوم کارمندی با کارآفرینی در تقابل جدی با یکدیگر قرار گرفته‌اند. رشد استارتاپ‌ها و کسب و کارهای کوچک این وسوسه را در بسیاری از افراد ایجاد کرده تا به جای کارمندی راه کارآفرینی را در پیش بگیرند.
کارآفرینی عمدتا الهام گرفته از تصویر زمان آزاد و آزادی درآمد است که به عنوان یک رویای بزرگ ترسیم شده. اما افراد زیادی در این مسیر قرار گرفتند، شکست خوردند و سرمایه‌های جذب شده را از دست دادند. افرادی که اگر همچنان موقعیت کارمندی را حفظ می‌کردند می‌توانستند موفق‌تر و مفیدتر باشند.
شاید برای بسیاری، موقعیت کارمندی با حقوق و مزایای مشخص راه بهتری است. هر شخصی درباره دستاوردهایی که می‌تواند داشته باشد و انتخاب‌هایی که برای او بهتر عمل می‌کند منحصر به‌فرد است. با این حال چه شما کارمندی را انتخاب کنید چه نکنید، این موقعیت شامل مزایا و معایبی است.

مزایای کارمندی

وجود حقوق ثابت در پایان ماه

حقوق ثابت ماهیانه سطحی از اطمینان خاطر ایجاد می‌کند که رسیدن به آن، شما را در آرامش نگه می‌دارد. برای یک کارمند، دریافت حقوق در پایان هر ماه یعنی رسیدن به همین سطح از آرامش. فرقی ندارد که در طول ماه گذشته چه مشکلاتی سر راه شرکت وجود داشته یا شما به دلایل مختلف در روزهایی نتوانسته‌اید بهره‌وری لازم را داشته باشید؛ در هر صورت این اطمینان وجود دارد که حقوق ثابت به حسابتان واریز می‌شود.

برخورداری از روزهای تعطیل مشخص

در کارمندی شما خیالتان از اینکه روزهای تعطیل هفته به‌طول کامل به خودتان اختصاص دارد راحت است. با اطمینان می‌توانید تقویم را باز کنید و برای تعطیلات برنامه‌ریزی کنید. بدون اینکه نگران باشید دور بودن شما از فضای کاری ممکن است اختلالی در کار روتین شرکت ایجاد کند.

ساعت کاری ثابت

در کارمندی شما موظف هستید ساعات کاری ثابتی را در روز به کار مشغول باشید. مثلا بعد از ۸ ساعت کار روزانه می‌توانید به زندگی شخصی خودتان مشغول شوید و فضای کار و شرکت را به‌طور کامل از ذهنتان خارج کنید. در صورتی که کارآفرین‌ها ۲۴ ساعت شبانه‌روز در فکر امورات مربوط به شرکت هستند.
ساختار کاری از پیش تعیین شده
در کارمندی شما مسئول ساز و کار شرکت و تدوین ساختارها نیستید. معمولا این وظیفه مدیران و صاحبان کسب و کار است که فرایندها را تدوین کنند و همواره به فکر بهبود آن باشند. در نتیجه شما فقط لازم است در چارچوب مشخصی که برایتان تعیین شده مفید و موثر واقع شوید.

وجود همکاران

یکی از مهم‌ترین مزایای کارمندی تقسیم وظایف بین افراد مختلف است. شما در تیم کاری‌تان همه امور را بر عهده ندارید و بخشی از کارها همواره توسط همکارانتان انجام می‌شود. درواقع به عنوان یک کارمند نسبت به یک مدیر یا کارآفرین دغدغه‌های کمتر و مشخصی دارید. صاحبان شرکت در این زمینه خود را تنها می‌بینند و بسیاری از وظایف را باید به تنهایی و همزمان به دوش بکشند.

معایب کارمندی

سطح درآمد محدود

در قسمت مزایا به وجود حقوق ثابت اشاره کردیم ولی این می‌تواند در نقطه مقابل یکی از معایب کارمندی نیز تلقی شود. در بسیاری از مشاغل کارمندان با وجود برخورداری از اضافه کار و پاداش باز هم از درآمد خود راضی نیستند. در حالیکه یک کارآفرین همواره می‌تواند با گسترش دامنه فعالیت‌های شرکت درآمد خود را بیشتر کند.

سروکله زدن با مدیریت نامناسب

کار کردن زیر دست افراد نامناسب و نالایق نیز یکی از معایب مهم کارمندی است. معمولا در این مواقع کار چندانی هم از شما برنمی‌آید. اگر شانس این را نداشته باشید که مراتب را به لایه‌های بالاتر انتقال دهید، مجبور هستید بسوزید و بسازید یا در نهایت کارتان را عوض کنید.

دستمزد نامتناسب با ارزش ایجاد شده

کم نیست موقعیت‌هایی که در آن احساس می‌کنید ارزشی که به عنوان کارمند خلق کرده‌اید فراتر از دستمزدی است که دریافت می‌کنید. اگر خوش شانس باشید مدیران با دیدن تلاش شما برایتان پاداشی در نظر می‌گیرند اما همیشه اطمینانی برای این موضوع وجود ندارد. در حالیکه یک کارآفرین بطور مستقیم با کسب درآمد بیشتر از ارزشی که خلق کرده نفع می‌برد.

نبود امنیت شغلی

موضوع امنیت شغلی در دنیای پرتلاطم و پر از تغییر امروز یک معضل جدی به نظر می‌رسد. شما به عنوان یک کارمند در هر سطح از توانمندی که باشید این خطر را احساس می‌کنید که فردی دیگر با توانایی بیشتر جایگزین شما شود. یا در وضعیتی خطرناک‌تر شرکت شما نتواند جایگاه خود را در بازار حفظ کند و تصمیم به تعدیل نیرو بگیرد. بنابراین خطر یک شبه بیکار شدن همواره زندگی کارمندی شما را تهدید می‌کند.

درباره مزایا و معایب کارمندی حرف بسیار است. عده‌ای با بیان دلایل محکم‌تر از کارمندی دفاع می‌کنند و برخی کارآفرینی را تنها راه سعادت و زندگی مرفه می‌دانند. جزو هر کدام از این دسته‌ها که باشید، بهتر است راه حل نهایی را برای خودتان کشف کنید. همانطور که هرکسی نمی‌تواند یک کارآفرین موفق باشد، همه افراد نیز قادر به پیش بردن زندگی از راه کارمندی نیستند. نقطه مطلوب جایی است که با در نظر گرفتن همه جوانب بتوانید در زندگی کاری به حداکثر بازدهی و رضایت دست یابید.